Trên hành trình phát triển bản thân và sự nghiệp, ai cũng cần có một người Thầy – người không chỉ đơn thuần là người hướng dẫn, mà còn là người đồng hành, luôn sẵn lòng đưa ra lời khuyên và giúp bạn phát huy hết tiềm năng của mình. Đó chính là cách hiểu nôm na về vị trí hay vai trò của một mentor. Vậy khái niệm về một mentor thật sự là gì và tại sao chúng ta cần có một mentor trong đời? Trong bài viết này, Dương Gia Phát sẽ giải đáp tất cả.
Mentor là gì?
Mentor là người hướng dẫn, người tư vấn; hỗ trợ và đưa ra lời khuyên cho một cá nhân có ít kinh nghiệm hơn, được gọi là mentee (người được hướng dẫn). Mentor sẽ truyền đạt những kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm mà họ đã tích luỹ, để giúp mentee vượt qua khó khăn trong công việc, cải thiện và phát triển bản thân. Đồng thời, mentor còn là người biết cách khai phá và giúp mentee phát huy được hết tiềm năng của mình.
Trong doanh nghiệp, mentoring là quá trình hỗ trợ và hướng dẫn nhằm giúp người khác phát triển sự nghiệp. Hoạt động này thường diễn ra giữa cấp trên và cấp dưới trong công ty. Lúc này, mentor sẽ là người định hướng, giới thiệu cơ hội, công việc, chia sẻ kiến thức và hỗ trợ mentee. Nếu bạn đang trong giai đoạn khởi nghiệp hoặc bước chân vào một lĩnh vực mới và cần sự hỗ trợ để tìm ra hướng đi đúng đắn, thì lúc này bạn nên cần một mentor.
Tại sao bạn nên tìm một mentor trong công việc?
Đôi khi trên con đường sự nghiệp, chúng ta gặp phải những thách thức mà không biết phải làm thế nào để vượt qua. Trong những hoàn cảnh như vậy, việc có một người mentor bên cạnh có thể là điều quan trọng và quý giá. Mentor không chỉ là người cung cấp kiến thức và kinh nghiệm, mà còn là người đồng hành, hỗ trợ và động viên trong những thời điểm chúng ta bị mất phương hướng hoặc bị lung lây ý chí khi gặp khó khăn.
Theo kinh nghiệm làm việc trong mảng giáo dục, tư vấn và đào tạo hơn 15 năm; CEO Dương Công Đông chia sẻ: “Nếu có thể, hãy tìm cho mình 1 mentor để có người định hướng, động viên cho lời khuyên và trả lời các câu hỏi của bạn. Ngày nay có nhiều người sẵn sàng hỗ trợ các bạn trẻ miễn phí nếu các bạn có quyết tâm và ý thức học tập.”
» Có thể bạn quan tâm: Tầm quan trọng của kỹ năng tự học và cách tự học hiệu quả
Gợi ý phương pháp tìm kiếm Mentor
Phương pháp tìm kiếm mentor nằm trong 4 yếu tố: Why, Who, How và Where.
Tại sao bạn cần phải có mentor? (Why)
Trước khi bắt đầu tìm kiếm mentor, hãy tự đặt câu hỏi cho bản thân về những gì bạn muốn học hỏi từ người hướng dẫn. Bạn cần phải biết rõ lý do và mục tiêu của mình trước khi bước vào quá trình mentoring. Nếu bạn không biết rõ điều này, có thể bạn sẽ lạc đường trong việc tìm kiếm mentor và không nhận ra giá trị thực sự mà họ mang lại.
Người “ấy” là ai? (Who)
Mentor không chỉ là người có kiến thức và kinh nghiệm sâu rộng trong lĩnh vực của mình, mà còn là người có khả năng tạo ra sự kết nối và ảnh hưởng đối với mentee. Họ không chỉ đưa ra lời khuyên mà còn giúp mentee hiểu rõ hơn về bản thân và con đường mà mình đang chọn.
Một mentor giỏi và có tâm là người biết cách tạo ra một môi trường an toàn và tích cực – nơi mà mentee có thể mở lòng, chia sẻ những ý tưởng, lo lắng hoặc mục tiêu của mình mà không sợ bị phê phán. Bên cạnh đó, họ là người có sự cam kết và tận tâm đối với sự phát triển của mentee.
Đồng thời, mentor còn là người tạo điều kiện cần thiết để mentee có cơ hội phát triển kỹ năng và đạt được mục tiêu cá nhân/nghề nghiệp của mình. Họ thúc đẩy sự tự tin, sức mạnh và ý chí để mentee có thể vượt qua mọi thách thức, đạt được thành công trong sự nghiệp và cuộc sống.
Trên đây chính là toàn bộ các đặc điểm của một mentor có tầm và có tâm. Những người này có thể là người thân trong gia đình, thầy/cô, bạn bè, các anh/chị đi trước, một chuyên gia trong lĩnh vực của bạn… và cũng có thể là người sếp hiện tại của bạn.
Làm thế nào để nhận biết một mentor có tâm? (How)
Một mentor có tâm theo định nghĩa của chúng tôi, đó là người ngoài việc có kiến thức sâu rộng và kinh nghiệm dày dặn, thì phải là người sẵn sàng hỗ trợ và dẫn dắt mentee của mình đi theo con đường chính thống và tích cực.
Tinh thần trách nhiệm cũng là một phẩm chất thường thấy ở một mentor có tâm. Trong quá trình mentoring, mentor sẽ luôn dõi theo và hỗ trợ mentee của mình. Có khi sẽ rất hạnh phúc và tự hào khi nhìn thấy mentee thành công, nhưng cũng có những thời điểm mệt mỏi và muốn từ bỏ. Tuy nhiên, một mentor có tâm sẽ hiểu rõ rằng, quá trình mentoring không phải lúc nào cũng dễ dàng. Lúc này, tinh thần trách nhiệm giúp mentor tập trung, kiên nhẫn, không từ bỏ và quyết tâm đồng hành cùng mentee trong hành trình phát triển.
Họ ở đâu? (Where)
Nếu bạn đang cần một mentor cho riêng mình, hãy chủ động tìm kiếm trên các diễn đàn, hội nhóm về mentoring hoặc tiếp cận những người có tên tuổi và kinh nghiệm trong lĩnh vực bạn đang theo đuổi. Trong công ty, bạn có thể trao đổi với cấp trên hoặc đồng nghiệp để xây dựng mối quan hệ mentoring. Điều này sẽ giúp bạn nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ, kiến thức và kinh nghiệm một cách hiệu quả.
Những hình thức mentoring thường thấy trong doanh nghiệp
Mentoring 1:1
Mentoring 1:1 là hình thức cố vấn truyền thống và thường thấy kinh doanh; trong đó chỉ có một mentor và một mentee tham gia. Với kinh nghiệm dày dặn và chuyên môn vững vàng, mentor sẽ hướng dẫn cá nhân hoá và hỗ trợ mentee phát triển cả về sự tự tin, kiến thức chuyên môn lẫn kỹ năng.
Mentoring theo nhóm
Mentoring theo nhóm (group mentoring) là hình thức cố vấn trong đó một mentor làm việc với một nhóm mentee, thường từ 4-6 người. Phương pháp này phổ biến trong các trường học, tổ chức và chương trình hỗ trợ giới trẻ, giúp tiết kiệm thời gian và tài nguyên so với mentoring 1:1. Group mentoring cung cấp cơ hội cho mentee học hỏi từ nhiều nguồn kiến thức và kinh nghiệm đa dạng, tạo ra môi trường thúc đẩy sự trao đổi ý kiến. Mô hình này tận dụng sự kết nối giữa mentor có chuyên môn cao và các mentee, khuyến khích sự học hỏi và phát triển chung trong nhóm.
» Tham khảo chương trình đào tạo Digital Marketing tại doanh nghiệp – Inhouse Training
Mentoring dựa trên đào tạo
Đây là mô hình hướng dẫn để thực hiện được một việc nào đó dựa trên một phương pháp/chương trình đào tạo cụ thể. Trong đó mentor sẽ là người trực tiếp dẫn dắt, truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm đến với một cá nhân hoặc một nhóm/đội ngũ. Một phương pháp hiệu quả trong mô hình này là học qua dự án (project-based learning).
Project-based learning luôn đặt người học/người được hướng dẫn là trung tâm. Phương pháp này không chỉ giúp họ hiểu sâu sắc kiến thức được học, mà còn phát triển nhiều kỹ năng cần thiết cho cuộc sống và công việc. Đây cũng là phương pháp đang được Dương Gia Phát áp dụng cho chương trình đào tạo digital marketing trên dự án thực tế của chúng tôi.
Mentoring cho cấp quản lý/điều hành
Mentoring cho cấp quản lý/điều hành là một hình thức hỗ trợ đặc biệt dành cho những người đang giữ vai trò quản lý hoặc điều hành trong một tổ chức. Trong mô hình này, các nhà lãnh đạo được gán với một mentor, để được hướng dẫn, cho lời khuyên và sự hỗ trợ cần thiết. Đây là hình thức giúp cải thiện kỹ năng quản lý, tăng cường khả năng đưa ra quyết định và xử lý tình huống phức tạp, đồng thời thúc đẩy sự phát triển cá nhân và chuyên môn của người điều hành.
» Tham khảo chương trình đào tạo Digital Marketing cho nhà quản lý
Kết luận
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi mentor là gì và cách tìm kiếm được mentor phù hợp; để đồng hành cùng bạn trên con đường phát triển của mình. Dương Gia Phát tin rằng, nếu bạn thực sự là một mentee đúng nghĩa – khao khát học hỏi và hoàn thiện bản thân, sẽ luôn có người sẵn lòng trở thành mentor của bạn. Cảm ơn bạn đã theo dõi các nội dung của chúng tôi!
Quản lý dự án digital marketing